Aktualności

Dworki na Sejneńszczyźnie

Dzisiejszym wpisem rozpoczynamy cykl sentymentalnej podróży po dworkach na Sejneńszczyźnie. Nie ma już tamtych ludzi, ale pozostały miejsca, które dzięki nowym właścicielom dostały szanse na nowe życie, tak się dzieję w Szejpiszkach.

Pierwsza wzmianka o majątku Szejpiszki pochodzi z 1685 r. Należał on wówczas do Kazimierza i Marianny z Pincewiczów Kaszyńskich. Bez mała 100 lat później właścicielami dóbr, które obejmowały folwark Szejpiszki i małą wioseczkę, złożoną zaledwie z dwóch gospodarstw, była rodzina Kotarskich.

Od niej to w 1773 r. kupił te włości urzędnik dworski, dzierżawca w dominikańskich Sejnach i królewskim Pomorzu, Kazimierz Habermann, którego ojciec przybył do Polski z Czech. Jego syn, Michał Józef, marszałek szlachty i sędzia pokoju powiatu sejneńskiego, po objęciu ojcowskiego majątku powiększył go znacznie przez zakup leżących po sąsiedzku ziem i wkrótce był właścicielem 430 ha.

Po Michale Józefie dziedzicem na Szejpiszkach został jego syn Franciszek, a następnie wnuk Michał.

Ten ostatni zmarł bezdzietnie wkrótce po ślubie, pozostawiając opiekę nad rozległymi dobrami – oprócz Szejpiszek, jeszcze 238 ha na Polesiu – na barkach swojej żony, Sabiny ze Świdów.

Młoda wdowa gospodarzyła na dużym majątku nadspodziewanie dobrze. Zatrudniła 12 ogrodników, hodowała konie, założyła dużą pasiekę, wytwarzała masło i świetne sery, na które miała nabywców w Warszawie. Robotnicy rolni, pracujący u Habermannowej w okresie międzywojennym, wyrażali się o niej bardzo dobrze. Pamiętali, iż opiekowała się chorymi, sprowadzała im lekarstwa, wzięła do dworu ze wsi na wychowanie dwójkę dzieci, nie pozwalała niszczyć bez potrzeby roślin, walczyła z pijaństwem wśród chłopów.

Przez długi okres zarządcą majątku był niejaki Czuchnowski – dość tajemniczy przybysz z Ukrainy.

Kiedy wybuchła II wojna światowa, dziedziczka Szejpiszek opuściła dwór i podzieliła część majątku między mieszkańców wioski, jednego z wychowanków i Czuchnowskiego. U swego zarządcy zresztą zamieszkała i on ją po śmierci pochował w rodzinnym grobowcu Habermannów w Smolanach.

W okresie kolektywizacji w Szejpiszkach powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, które doprowadziło kwitnący przed wojną majątek do ruiny.

Budynek dworski jako tako się trzymał, ale kiedy w końcu lat 70. u.w. został opuszczony przez dotychczasowych mieszkańców – pracowników PGR, szybko został zdewastowany.

Na szczęście – we współczesnym już nam czasie – znalazł się prywatny nabywca, który spowodował, że dwór znowu prezentuje się pięknie.

Muzeum Ziemi Sejneńskiej zbiera materiały o dworkach na Sejneńszczyźnie, gdyż zamierza wydać publikacje dotyczącą tej tematyki.

Poniżej prezentujemy zdjęcia dworku przed i po remoncie.

Galeria