Wojna polsko-rosyjska 1830–1831 – polskie powstanie narodowe przeciwko Imperium Rosyjskiemu, które wybuchÅ‚o w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku, a zakoÅ„czyÅ‚o siÄ™ 21 października 1831 roku. ZasiÄ™giem swoim objęło Królestwo Polskie i część ziem zabranych (LitwÄ™, Å»mudź i WoÅ‚yÅ„).
Przebieg i charakter walk:
– 29/30 XI 1830 “Noc Listopadowa” (nieudana próba aresztowania wielkiego ksiÄ™cia Konstantego przez Sprzysiężenie Podchorążych, przejÄ™cie ArsenaÅ‚u przez ludność Warszawy, wycofanie wojsk rosyjskich z Warszawy)
– radykalizacja nastrojów w sejmie Królestwa Polskiego – uchwaÅ‚a o detronizacji cara jako króla polskiego,
– od stycznia 1831 r. regularna wojna miÄ™dzy armiÄ… polskÄ… i rosyjskÄ… (Rosja zaatakowaÅ‚a w odpowiedzi na uchwaÅ‚Ä™ sejmu o detronizacji cara)
– najkrwawsza bitwa – Olszynka Grochowska (II 1831: udana obrona Warszawy przed rosyjskim szturmem; 17 tys. ofiar obu stron)
– walki toczyÅ‚y siÄ™ też na ziemiach wcielonych do Rosji (Litwa – m.in. oddziaÅ‚ partyzancki Emilii Plater)
– gÅ‚ówni dowódcy: Józef ChÅ‚opicki, Jan Skrzynecki (czÄ™ste zmiany, Å‚Ä…cznie 8 wodzów)
– poczÄ…tkowe sukcesy armii polskiej (Wawer, DÄ™be Wielkie, Iganie) zaprzepaszczone przez nieudolność polityków i niewiarÄ™ generaÅ‚ów w zwyciÄ™stwo
– przeÅ‚om – V 1831 klÄ™ska wojsk polskich pod OstroÅ‚Ä™kÄ…, IX 1831 rosyjski szturm Woli i zajÄ™cie Warszawy
W Powstaniu Listopadowym masowo wziÄ™li udziaÅ‚ również sejneÅ„scy uczniowie. Wraz ze swymi wykÅ‚adowcami, opuszczajÄ…c mury szkoÅ‚y mieszczÄ…cej siÄ™ w klasztorze podominikaÅ„skim w poÅ‚owie listopada 1830 roku, kierujÄ…c siÄ™ przez SuwaÅ‚ki, Augustów do Åomży, a stamtÄ…d do Warszawy.